Η παρούσα ερευνητική πρόταση έχει ως αντικείμενο τη συγκέντρωση και μελέτη των έργων γλυπτικής που προέρχονται από την Ελλάδα και χρονολογούνται στους ρωμαϊκούς χρόνους (146 π.Χ. – τέλος 4^ου αι. μ.Χ.). Ειδικότερα, στοχεύει: α) στην αναλυτική παρουσίαση των γλυπτών και των τεχνικών τους χαρακτηριστικών ώστε να τα καταστήσει προσβάσιμα στην επιστημονική κοινότητα, αλλά και στο ευρύτερο κοινό β) στον εντοπισμό εργαστηρίων και στη μελέτη του τρόπου παραγωγής και διακίνησης των γλυπτών και γ) στην κατανόηση της λειτουργίας των γλυπτών ως έργων ενταγμένων στο κοινωνικό και ιστορικό τους πλαίσιο.

Μεθοδολογία

1. Συγκέντρωση περίπου 7.000 έργων γλυπτικής της ρωμαϊκής περιόδου από την Ελλάδα σε δίγλωσση βάση δεδομένων (Αρχείο Γλυπτών της Ρωμαϊκής Ελλάδας.). Η βάση συμπεριλαμβάνει δημοσιευμένα και αδημοσίευτα έργα που φυλάσσονται στις συλλογές του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου στην Αθήνα και τα Αρχαιολογικά Μουσεία της Θεσσαλονίκης, της Σικυώνος, της Νικοπόλεως, της Καβάλας κ.ά. και αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος του συνόλου των έως σήμερα γνωστών έργων από τη ρωμαϊκή Ελλάδα.

2. α. Εντοπισμός σχετικού φωτογραφικού υλικού (φωτογραφίες, αρνητικά και διαφάνειες γλυπτών της ρωμαϊκής Ελλάδας) στα Αρχαιολογικά Φωτογραφικά Αρχεία της χώρας μας (Αρχείο Μουσείου Εκμαγείων Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας Α.Π.Θ., Aρχεία Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, Αμερικανικής, Αγγλικής και Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών, Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου Αθηνών και άλλα επιμέρους αρχεία Αρχαιολογικών Εφορειών) β. Σάρωση φωτογραφιών με τη βοήθεια σύγχρονου και υψηλών προδιαγραφών εξοπλισμού και ψηφιακή επεξεργασία σε εξειδικευμένα προγράμματα, προκειμένου το τελικό αποτέλεσμα να ανταπεξέρχεται στα διεθνή πρότυπα αρχαιολογικών φωτογραφιών έτοιμων προς δημοσίευση. γ. Επί τόπου φωτογράφηση των γλυπτών από εξειδικευμένους φωτογράφους για όσα γλυπτά δεν υπάρχουν ικανοποιητικές φωτογραφίες, ενώ έχει εξασφαλιστεί η σχετική άδεια.

3. Αρχαιολογική μελέτη των έργων γλυπτικής στο εκάστοτε οικονομικό, κοινωνικό και θρησκευτικό τους πλαίσιο, στον βαθμό που αυτό είναι κάθε φορά γνωστό.

4. Αρχαιομετρική μελέτη ενός ενδεικτικού αριθμού έργων γλυπτικής προκειμένου να εξεταστoύν: α) η διαδικασία παραγωγής από την εξόρυξη του μαρμάρου έως το τελικό προϊόν, β) η οργάνωση των εργαστηρίων γλυπτικής, γ) το εμπόριο και η μεταφορά του μαρμάρου και των προϊόντων γλυπτικής.

5. Στατιστική μελέτη με τη βοήθεια τεχνικών στατιστικής ανάλυσης ενός παραδείγματος συνόλου γλυπτών προκειμένου να διαπιστωθούν οι σχέσεις μεταξύ των ιδρυτών των έργων γλυπτικής, των θέματων των έργων και των θέσεων όπου αυτά ανιδρύονταν.

6. Δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων σε διεθνές συνέδριο και έντυπες δημοσιεύσεις.

Αναμενόμενα αποτελέσματα

Η προσέγγιση των έργων γλυπτικής ως αντικειμένων με οικονομική, θρησκευτική και πολιτική σημασία αναμένεται σε ορισμένες περιπτώσεις να αποσαφηνίσει και σε άλλες να συμπληρώσει πιθανόν σε σημαντικό βαθμό τη συνολική εικόνα που έχουμε για τις διάφορες πτυχές της κοινωνίας των πόλεων της Ελλάδας κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους. Σε αυτό το πλαίσιο, το παραπάνω ερευνητικό έργο αναμένεται να προωθήσει μια ολοκληρωμένη μελέτη της γλυπτικής της ρωμαϊκής περιόδου στην Ελλάδα, η οποία θα αποτελέσει θεμέλιο για την περαιτέρω έρευνα σε αυτόν τον τομέα.